ABD Başkanı Donald Trump ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Beyaz Saray’da gerçekleştirdiği görüşmeden müjdeli bir sonuç elde edildi. Netanyahu, Trump’ın önerdiği 20 maddelik Gazze planını kabul etti.
AXIOS: TÜRKİYE, KATAR VE MISIR HAMAS’A ÇAĞRI YAPTI
İsrail’in karara varmasının ardından, dikkatler Hamas’a çevrildi. Hamas’tan henüz kesin bir yanıt gelmezken, ABD basınında yer alan Axios, Türkiye, Katar ve Mısır gibi arabulucu ülkelerin Hamas’a, İsrail’in onayladığı Gazze planını kabul etmesi için çağrıda bulunduğunu bildirdi.
Göz Atın
MİT BAŞKANI KALIN KATAR’DA
Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari, Türkiye’nin Gazze için yapılacak arabuluculuk toplantısına katılacağını duyurdu. Bu bağlamda MİT Başkanı İbrahim Kalın, görüşmeler için Katar’a hareket etti.
20 MADDELİK GAZZE PLANI
ABD Başkanı Trump tarafından sunulan ve Netanyahu tarafından kabul edilen 20 maddelik Gazze planının detayları Beyaz Saray tarafından açıklandı. İşte o maddeler;
- Gazze, komşularına tehdit oluşturmayan, radikalizmin dışlandığı bir bölge haline gelecektir.
- Gazze, ciddi şekilde acı çekmiş olan halkının yararına yeniden inşa edilecektir.
- Eğer her iki taraf bu teklifi kabul ederse, savaş derhal sona erecektir. İsrail, esir değişimi için gerekli hazırlıkları yapmak amacıyla üzerinde mutabık kalınan sınırına çekilecektir. Bu süre zarfında tüm askeri operasyonlar — hava ve topçu bombardımanları da dahil — askıya alınacak ve cephe hatları, geri çekilme için gerekli şartlar sağlanana kadar dondurulmuş kalacaktır.
- İsrail bu anlaşmayı kamuoyunda kabul ettikten sonraki 72 saat içinde tüm rehineler – hayatta olanlar ve ölüler – iade edilecektir.
- Tüm rehineler serbest bırakıldığı takdirde, İsrail, 250 müebbet hapis cezası almış mahkumu ve 7 Ekim 2023’ten sonra gözaltına alınan 1700 Gazzeliyi – kadınlar ve çocuklar da dahil – serbest bırakacaktır. Hayatta olmayan her İsrailli rahine ait kalıntılar için, İsrail 15 Gazzeli’nin kalıntılarını teslim edecektir.
- Rehinelerin iade edilmesinin akabinde, birbirleriyle barışçıl bir şekilde yaşamayı kabul eden ve silahlarını bırakmayı kabul eden Hamas mensuplarına af tanınacaktır. Gazze’den ayrılmak isteyen Hamas üyelerine güvenli geçiş imkânı sunulacaktır.
- Bu anlaşmanın kabul edilmesi ile birlikte, derhal Gazze’ye kapsamlı insani yardım ulaştırılacaktır. Günlük insani yardımlar, 19 Ocak 2025’e dayanan anlaşmalarla uyumlu olarak gerçekleştirilecektir. Altyapının (su, elektrik, kanalizasyon) rehabilitasyonu, hastane ve fırınların yeniden inşası, molozların temizlenmesi gibi konular için gerekli ekipmanların girişine izin verilecektir.
- Gazze’ye insani yardımın girişi, Birleşmiş Milletler ve bağlı kuruluşları ile Kızılhaç’ın işbirliği içinde tarafların müdahalesi olmadan devam edecektir. Refah sınır kapısı, her iki yönde açılması gereken 19 Ocak 2025 anlaşmasındaki mekanizmaya tabi olacaktır.
- Gazze, geçici bir teknokratik ve tarafsız Filistin komitesi tarafından yönetilecektir. Bu komite, Gazze halkına günlük hizmetler ve belediye işlerini sağlayacaktır. Komite, nitelikli Filistinliler ve uluslararası uzmanlardan oluşacak olup, yeni bir uluslararası geçiş kurulu tarafından denetlenecektir. Bu kurulun adı “Barış Konseyi” olacak ve Başkan Donald J. Trump başkanlığında toplanacaktır. Konseyde, eski İngiltere Başbakanı Tony Blair gibi isimlerin yanısıra, farklı devlet başkanları da yer alacaktır. Kurul, Trump’ın 2020’de açıklanan barış planı, Suudi-Fransız önerisi gibi çeşitli çalışmalar doğrultusunda Gazze’nin yeniden inşası için gerekli fonları yönetecek ve Filistin Yönetimi’nin programlarıyla uyumlu hale getirecektir.
- Gazze’nin yeniden inşası ve canlandırılması için, Trump’ın ekonomik kalkınma planı, Orta Doğu’da gelişmiş şehirlerin kurulmasına yardımcı olan uzmanlardan oluşan bir ekip tarafından oluşturulacaktır. Birçok yatırım önerisi ve kalkınma projeleri, güvenlik ve yönetişim çerçeveleri dikkate alınarak değerlendirilecektir.
- Özel bir ekonomik bölge kurulacak, katılımcı ülkelerle müzakere edilen tercihli gümrük tarifeleri ve erişim oranları belirlenecektir.
- Gazze’den ayrılmak isteyen hiç kimse zorlanmayacak, isteyenlerin ülkeden özgürce ayrılmalarına ve geri dönmelerine izin verilecektir. İnsanların bölgede kalmaları teşvik edilecek ve onlara daha iyi bir Gazze inşa etme fırsatı sunulacaktır.
- Hamas ve diğer gruplar, Gazze’nin yönetiminde hiçbir biçimde yer almayacaklarını kabul edecektir. Tüm askeri, terör ve saldırı altyapıları, tüneller ve silah üretim tesisleri yok edilecektir. Gazze’nin askerden arındırılması, bağımsız denetçiler tarafından gözetim altında gerçekleştirilecektir. Bu süreç, silahların kalıcı olarak devre dışı bırakılması ve uluslararası finansmanla desteklenerek yürütülen bir entegrasyon programını içerecektir. Yeni Gazze, müreffeh bir ekonomi inşa etmeye ve komşularıyla barış içinde yaşamaya odaklanacaktır.
- Bölgesel ortaklar, Hamas ve diğer grupların yükümlülüklerini yerine getirmesini ve Yeni Gazze’nin komşularına ya da vatandaşına tehdit oluşturmamasını sağlayacaktır.
- Amerika Birleşik Devletleri, Arap ve uluslararası ortaklarla birlikte geçici bir Uluslararası İstikrar Gücü (ISF) oluşturmak üzere çalışacaktır. Bu güç, Gazze’ye hemen konuşlandırılacak ve yerel polis güçlerini eğitip destekleyecektir. ISF, İsrail ve Mısır ile güvenlik sağlamak amacıyla sınır bölgelerinde çalışacaktır. Mal akışını güvence altına almak için sınırların açılması kritik öneme sahip olacaktır ve silahsızlandırma mekanizması özenle uygulanacaktır.
- İsrail Gazze’yi işgal etmeyi veya ilhak etmeyi düşünmeyecek; İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) silahsızlandırmaya uygun standartlar çerçevesinde geri çekilecektir. Bu çekilme, IDF, ISF ve garantörler ile ABD arasında mutabık kalınarak planlanacaktır. Hedef, Gazze’nin artık hem İsrail hem de Mısır’a tehdit oluşturmayacak şekilde güvence altına alınmasıdır.
- Hamas, bu öneriyi geciktirirse veya reddederse, yukarıda belirtilen maddeler kapsamında ilerleme sağlanacaktır.
- Dinler arası bir diyalog süreci, hoşgörü ve barış içinde birlikte yaşama değerleri etrafında oluşturulacak; Filistinlilerin ve İsraillilerin zihinsel algıları değiştirilmeye çalışılacak ve barışın gerçekleştirebileceği faydalar vurgulanacaktır.
- Gazze’nin yeniden inşası ve yönetimi sürdükçe ve Filistin Yönetimi reform programı başarıyla uygulandıkça, Filistinlilerin kendi kaderlerini tayin etme hakları ve devlet kurma yönünde uygun bir yol açılacaktır.
- Amerika Birleşik Devletleri, İsrail ve Filistinliler arasında, barışçıl ve müreffeh bir beraberlik için siyasi bir diyalog başlatacaktır.
